W dniach 11 – 17 września 2022 roku w Zespole Szkół Ponadpodstawowych nr 2 w Bartoszycach przebywała grupa młodzieży z Łucka na Ukrainie. Uczniowie ZSP nr 2, wspólnie z rówieśnikami z Ukrainy, realizowali kolejny projekt sponsorowany przez Polsko-Ukraińską Radę Wymiany Młodzieży. Uczestniczyło w nim 30 uczniów – po 15 z każdej ze stron oraz ich opiekunowie.
Szkoła prowadzi międzynarodową wymianę młodzieży ze szkołami z Łucka od 2007 roku, lecz tegoroczny projekt był nietypowy pod wieloma względami. Przede wszystkim powstawał on w innej rzeczywistości niż ta, w której przyszło nam go realizować. W momencie tworzenia projektu nikt nie przewidział inwazji Rosji na Ukrainę, a co za tym idzie jego realizacja do końca stała pod znakiem zapytania. Dzisiaj możemy powiedzieć – udało się!
Tak jak w każdym projekcie przyświecały nam cele, które uwzględniają szczególną rolę młodego pokolenia w kształtowaniu stosunków międzynarodowych. Działania podejmowane przez młodzież nastawione były na wzajemne zbliżenie się młodzieży, odkrywanie wspólnych korzeni, przezwyciężanie uprzedzeń i stereotypów w postrzeganiu historii oraz we współczesnych relacjach, przełamywanie barier językowych, poznawanie podstaw języka sąsiada, obyczajów, tradycji, kultury, historii i dnia dzisiejszego Polski i Ukrainy.
Natomiast projekt, który realizowaliśmy w ostatnim czasie miał do spełnienia jeszcze inne funkcje. Jego założeniem było pokazanie młodym ludziom możliwości wyjścia z trudnej sytuacji, w której znalazła się młodzież po pandemii, po nauczaniu zdalnym, ułatwienie jej powrotu do tradycyjnych relacji międzyludzkich. Postawiliśmy na wspieranie aktywnych postaw obywatelskich wśród młodzieży poprzez kształtowanie świadomości ekologicznej społeczeństwa, podniesienie kompetencji młodzieży w kontekście jej udziału i zaangażowania w życie społeczne, promocję przedsiębiorczości i wolontariatu, promowanie zdrowego stylu życia i aktywnych form spędzania czasu wolnego, podniesienie samooceny uczniów, kształtowanie postaw otwartości na świat i ludzi.
Nasze założenia i cele projektu okazały się ze wszech miar słuszne. Młodzież bardzo aktywnie podejmowała działania przewidziane w projekcie. Chętnie wykonywała prezentacje poświęcone Parkom Narodowym i Rezerwatom w Polsce i na Ukrainie, tworzyła album najciekawszych okazów fauny i flory Warmii, Mazur i Mierzei Wiślanej, przeprowadzała wywiady ze znanymi działaczami społecznymi, pracownikami Nadleśnictwa, osobami odpowiedzialnymi za ochronę środowiska, brała udział w sprzątaniu plaży w Krynicy Morskiej, uczestniczyła w wycieczce krajoznawczej, której celem było poznanie ekosystemu Parku Krajobrazowego Mierzei Wiślanej, była w Oczyszczalni Ścieków, opracowywała problemy ekologiczne obu krajów, a także Europy, a nawet świata, brała udział w pogadance na temat zmian geologicznych Mierzei Wiślanej oraz historii wyławiania i właściwości leczniczych bursztynu, uświadamiała społeczeństwo w zakresie ekologii poprzez rozdawaniespołeczności lokalnej ulotek na temat ochrony środowiska, przygotowywała zdrowe dania, wspólnie z rówieśnikami z Ukrainy tworzyła apel na temat ochrony środowiska, pracowała nad hymnem wymiany, organizowała rozgrywki sportowe, brała udział w zajęciach integracyjnych i językowych, konkursach, udzielała wywiadów mediom, uczestniczyła w projekcji filmu, poświęconego współczesnym liderom młodzieży, interesowała się działalnością Greenpeace. Wielu ciekawych wrażeń dostarczyły wycieczki do Gdańska i Gdyni, podczas których, oprócz typowo turystycznych walorów Trójmiasta, młodzież mogła odwiedzić miejsca, które wzbogaciły ją o treści przewidziane w projekcie. Do nich możemy zaliczyć zwiedzanie Wodociągu Stary Sobieski, Papugarnię, rejs statkiem na Westerplatte, koncert organowy w Katedrze Oliwskiej, zwiedzanie ORP Błyskawica, które były jednocześnie doskonałą lekcją historii Polski.
Młodzież uczestnicząca w wymianie znacząco podniosła swoją świadomość ekologiczną, zdobyła doświadczenia w zakresie pełnienia roli lidera w społeczeństwie, zrozumiała jaki może mieć wpływ na kształt przyszłego społeczeństwa – aktywnego i opiniotwórczego, otworzyła się, przynajmniej w jakimś stopniu, na świat i ludzi, zajęła się promocją zdrowego stylu życia i aktywnych form spędzania czasu wolnego z dala od komputera. Zrozumiała, że podejmowanie wspólnych działań, zaangażowanie w pracę na rzecz innych, zadbanie o lepsze jutro, chociażby w kontekście stanu ekologicznego środowiska to jest to, czym powinna zająć się młodzież.
Nowe doświadczenia, możliwość obcowania z młodymi ludźmi z innego kraju, a tym bardziej będącego w stanie wojny, dodatkowo wzmocnił w uczniach chęć poznania mentalności młodych ludzi z Ukrainy. Przebywanie z osobami, które na co dzień mierzą się z okrucieństwem wojny, spowodowało, że młodzież polska stała się bardziej empatyczna, dojrzała i świadoma tego, co dzieje się w świecie. Młodzieńcza radość, zapał, energia, kreatywność, twórczość, chęć zmiany świata na lepsze towarzyszyły wszystkim na każdym etapie realizacji projektu. Postawa młodych ludzi, zaangażowanie w podejmowane wyzwania napawają optymizmem i dodają sił do działania, a w kontekście wojny w Ukrainie mają szczególne znaczenie.
Wniosek jest jeden: młodzież wszędzie jest taka sama, a od ukształtowania jej osobowości, przekazania jej odpowiednich wartości zależy nasze jutro!
Organizatorzy P-UWM.